Chắc hẳn những khái niệm “vỗ trẻ để đuổi khí”, “vỗ trẻ để ợ hơi” cũng khá là quen thuộc với những bà mẹ đã có kinh nghiệm nuôi con, tuy nhiên nó vẫn còn rất mới mẻ với những bạn lần đầu làm mẹ. Vậy thì vỗ trẻ để đuổi khí là gì, khi nào thì cần làm, hành động này có tác dụng gì với trẻ? Hãy cùng tìm hiểu bài viết sau đây nhé.
- Vì sao cần vỗ trẻ đuổi khí?
- Trong những năm tháng đầu đời khi vừa mới sinh ra, hệ tiêu hóa của trẻ chưa được hoàn thiện. Dạ dày có kích thước rất nhỏ, lúc mới sinh dạ dày của bé chỉ bằng quả cherry chỉ chứa được khoảng 5-7ml sữa. Sau 3 ngày tuổi dạ dày trẻ to dần bằng quả óc chó chứa được từ 22-27ml. Lượng không khí từ bên ngoài có nhiều cách có thể đi vào dạ dày bé như:
- Trẻ bú quá nhanh nên sữa và khí cùng lúc đi vào dạ dày
- Trong lúc bú hoặc khi khóc, trẻ há miệng ra và nuốt thêm 1 lượng không khí vào
- Mẹ cho trẻ bú ở tư thế chưa đúng có thể khiến trẻ nuốt thêm không khí vào trong
Do vậy, khi sữa và khí cùng vào một lúc cộng thêm dạ dày quá bé sẽ dẫn tới hiện tượng dạ dày bị “quá tải” và căng tức.
- Một yếu tố nữa đó là cấu trúc dạ dày của trẻ. Lúc này dạ dày của trẻ nằm ngang chứ không nằm dọc như người trưởng thành. Các cơ thắt giữa dạ dày và thực quản còn yếu nên khi dạ dày bị đầy do không khí và sữa sẽ dễ bị trào ngược dẫn tới tình trạng ọc sữa và nôn trớ ở trẻ.
=> Vì vậy, các mẹ được khuyến khích vỗ đuổi khí hay ợ hơi cho trẻ để giúp trẻ “tống khứ” các khí đang bị dồn đọng trong dạ dày. Khi đó thể tích dạ dày nhanh chóng được giải phóng, chấm dứt được tình trạng căng tức, trào ngược, giúp trẻ tránh được tình trạng ọc sữa, nôn trớ và dễ chịu hơn.
Xem thêm:
CÁC TƯ THẾ CHO TRẺ BÚ ĐÚNG, ĐƠN GIẢN VÀ HIỆU QUẢ
- Khi nào thì vỗ trẻ đuổi khí?
Không phải lúc nào cũng vỗ đuổi khí mà cần phải áp dụng đúng thời điểm và đúng cách thì mới đem lại hiệu quả tốt nhất cho trẻ. Vậy thời điểm nào là thích hợp nhất? Đó là:
- Sau mỗi lần bú hoặc giữa cữ bú
- Sau khi bé đã bú xong một bên vú, mẹ nên vỗ lưng cho bé ợ hơi trước khi chuyển sang vú bên kia
- Đối với những bé hay nôn trớ thì mẹ nên vỗ đuổi khí thường xuyên hơn
- Dù là cữ bú ngày hay đêm thì mẹ nên vỗ ợ hơi đều đặn trong những ngày tháng đầu đời của con
- Các cách vỗ đuổi khí đơn giản và hiệu quả.
Việc vỗ lưng đuổi khí phải thực hiện đúng cách, nếu không sẽ gây ra tác dụng ngược khiến trẻ nôn trớ và quấy khóc. Các mẹ cũng nên chú ý giữ đầu và cổ bé cẩn thận vì thời điểm này các bộ phận này của bé còn rất yếu. Sau đây là các cách vỗ lưng đuổi khí hiệu quả và đơn giản cho bé:
- Cách 1: Đây là cách phổ biến nhất
- Mẹ đặt một chiếc khăn sạch lên vai
- Bế vác bé, để đầu bé dựa vào vai mẹ
- Một tay mẹ bế bé, một tay mẹ xoa vùng lưng bé theo hình tròn hoặc chụm bàn tay vỗ nhẹ từ dưới lên.
- Cách 2:
- Mẹ đặt một chiếc khăn sạch lên đùi
- Cho bé ngồi dựa vào người mẹ, đầu bé tựa vào vai, thân bé áp vào ngực mẹ
- Một tay mẹ giữ đầu và ngực bé, một tay mẹ xoa lưng theo hình tròn hoặc chụm bàn tay vỗ nhẹ từ dưới lên
- Mẹ cho bé ngồi hơi nghiêng về trước để quá trình ợ hơi của bé đực dễ dàng hơn
- Cách 3:
- Cho bé nằm sấp trên cánh tay của mẹ, đảm bảo phần đầu bé cao hơn ngực
- Mẹ dùng lòng bàn tay xoa theo hình tròn trên lưng bé
- Lưu ý:
- Mẹ đừng quá lo lắng nếu bé có trớ ra một ít sữa trong khi mẹ thực hiện các động tác vợ đuổi khí cho con. Hiện tượng này là do khí trong dạ dày bị giữ lại bởi 1 lượng sữa nhỏ bé đã bú. Do đó trước khi vỗ, mẹ nên lót một miếng khăn trên vai hoặc đùi để tránh bị bẩn
- Khi vỗ tay mẹ cần khum lại và vỗ nhẹ nhàng sao cho tạo âm thanh nghe như tiếng “bồm bộp”. Tránh vỗ lưng mạnh khiến trẻ sợ hãi và hiệu quả đuổi khí sẽ không cao
- Có thể thay thế động tác vỗ ợ hơi bằng động tác vuốt nhẹ nhàng dọc theo sống lưng của trẻ trong trường hợp trẻ thường xuyên nôn trớ
- Dấu hiệu nhận biết trẻ đã ợ hơi: trẻ phát ra tiếng ợ hoặc trẻ ngừng khóc trở nên dễ chịu vui vẻ
- Nên vỗ đuổi khí trong bao lâu?
Thời gian vỗ đuổi khí phụ thuộc vào lượng khí có trong dạ dày. Thông thường thời gian để giúp bé ợ hơi kéo dài khoảng 1 phút. Nếu sau khi vỗ khoảng 10-15 phút mà không thấy trẻ ợ hơi thì mẹ cần đổi tư thế và tiếp tục vỗ lưng lưng cho con
Nếu mẹ đã thực hiện đầy đủ các thao tác trên mà trẻ vẫn chưa phát hiện ra tiếng ợ thì cần kiểm tra xem cơ thể trẻ có bị cong gập không, trẻ có quấy khóc hay nắm chặt tay không… Lúc này mẹ cần dừng lại, để trẻ nằm ngửa ra trong tư thế thoải mái nhất. Sau đó, dùng tay xoa nhẹ nhàng bụng của trẻ.
Biện pháp vỗ ợ hơi đuổi khí cho trẻ là biện pháp phổ biến đem lại hiệu quả cho trẻ, giúp trẻ tránh được tình trạng ọc sữa, nôn trớ, trẻ sẽ bú được nhiều sữa hơn, ít quấy khóc hơn và ngủ ngon hơn. Hy vọng bài viết trên đây sẽ giúp các mẹ nắm được các cách vỗ đuổi khí để vừa giúp hành trình nuôi con của mẹ đỡ vất vả vừa giúp con có thể phát triển tốt hơn.
Theo BS Thanh Nguyễn
Tài liệu tham khảo: